Hiện tại, chiến tranh thế giới đã trải qua 05 thế hệ [1], cuộc chiến tranh thế hệ thứ năm hay còn gọi là cuộc chiến tranh hiện đại đang được thực hiện chủ yếu thông qua các hành động phi quân sự như kỹ thuật mạng xã hội, thông tin giả, tấn công mạng cùng với các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI) và các hệ thống tự động hóa hoàn toàn. Cuộc chiến tranh thế hệ thứ năm được Daniel Abbot mô tả là cuộc chiến tranh của “thông tin và nhận thức” [2]. Mục đích của cuộc chiến tranh hiện đại không giống như các cuộc chiến tranh thế hệ đầu mà tập trung vào việc gây bất ổn chính trị, phá hoại kinh tế…

Năm 2023, tình hình an ninh, chính trị thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, nhanh chóng, khó lường, khó dự báo. Những thách thức ngày càng lớn của an ninh phi truyền thống là vấn đề lớn thu hút sự quan tâm của toàn cầu, nhất là sự bùng nổ của chiến tranh thông tin, chiến tranh không gian mạng. Các hoạt động tấn công mạng, gián điệp, tội phạm mạng không ngừng gia tăng cả về tần suất lẫn cường độ. Trong bối cảnh đó, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chính sách, hành động quyết liệt trong lĩnh vực bảo mật và an toàn thông tin. Tại bản tin video số đặc biệt chào xuân 2024 xin giới thiệu đến Quý độc giả 10 sự kiện an toàn, an ninh mạng Việt Nam nổi bật trong năm qua, dựa trên bình chọn, đánh giá của Tạp chí An toàn thông tin.

Chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là một phần quan trọng của chủ quyền quốc gia. Bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là bảo vệ hệ thống thông tin, các dữ liệu, tài nguyên số, đảm bảo tính toàn vẹn, bí mật, sẵn sàng của thông tin. Trong thời đại chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay, việc bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là nhiệm vụ quan trọng, lâu dài, là yếu tố then chốt hình thành không gian mạng an toàn, ổn định của tất cả các quốc gia trong đó có Việt Nam.

Chiến tranh không gian mạng (cyberwar) giờ đây được xem như một loại hình chiến tranh như trên đất liền, trên biển, trên không và trong không gian vũ trụ. Đây là chiến trường thứ năm, là mặt trận mới và cũng là môi trường tác chiến mới. Tác động của chiến tranh không gian mạng có thể làm sụp đổ nền chính trị, kinh tế của một quốc gia. Bài báo trình bày một số vấn đề liên quan tới khái niệm chiến tranh không gian mạng và phân loại vũ khí không gian mạng (cyber weapon).